Załącznik do uchwały Nr XXXIII/68/20
Rady Miejskiej w Nowej Słupi
z dnia 30 września 2020 r.

Uzasadnienie

W dniu 18 sierpnia 2020 r. do Przewodniczącego Rady Miejskiej w Nowej Słupi wpłynęła skarga na działalność Kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowej Słupi oraz Przewodniczącego Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Nowej Słupi.

W treści skargi, skarżący podnosi wobec Kierownika MGOPS w Nowej Słupi zarzuty dotyczące bezpodstawnego złożenia do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Nowej Słupi wniosku o zastosowanie leczenia odwykowego oraz założenia Niebieskiej Karty.

Wobec Przewodniczącego Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych skarżący podnosi zarzuty dotyczące bezpodstawnego zmuszania do uczestnictwa w badaniu przez biegłych, o których mowa w art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

W dniu 26 sierpnia 2020 r. odbyło się posiedzenie Komisji Skarg, wniosków i petycji. Z aktami sprawy zapoznała się również na posiedzeniu Komisja Rewizyjna.

Rada Miejska w Nowej Słupi  po zapoznaniu się ze stanowiskiem Komisji skarg, wniosków
i petycji oraz rekomendacjami Komisji Rewizyjnej jak również po zapoznaniu się z treścią wniesionej skargi oraz po przeanalizowaniu podniesionych zarzutów uznała, że skarga w odniesieniu do Kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej jest bezzasadna.

Procedura „Niebieskiej Karty” znajduje umocowanie w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tj. Dz. U. z 2020 roku poz. 218,965) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. z 2011 roku Nr 209, poz.1245).  W myśl ustawy przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członka rodziny, w szczególności narażające  osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie. W tym przypadku osoby skarżącej była to  żona skarżącego.

Wszczynając procedurę, podejmuje się działania interwencyjne mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.

Jak wynika z wyjaśnień Kierownika MGOPS w ramach procedury członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej między innymi udzielają pomocy osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; podejmują działania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, mające na celu zaprzestania stosowania tego rodzaju zachowań.  Zapraszają osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej; opracowują indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, i jej rodziny, który zawiera propozycje działań pomocowych.

Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego wzywa osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej. Członkowie grupy roboczej podejmują działania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, w szczególności przekazują informacje o konsekwencjach popełnianych czynów; motywują do udziału w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych; przeprowadzają rozmowę pod kątem nadużywania alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków; przekazują informacje o koniecznych do zrealizowania działaniach w celu zaprzestania stosowania przemocy w rodzinie.  Jeżeli osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, nadużywa alkoholu, członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej kierują tę osobę do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

W przypadku skarżącego Grupa Robocza zdecydowała o skierowaniu do Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych wniosku o zastosowanie leczenia w związku z faktem, iż głównym źródłem problemów w domu w opinii żony skarżącego był alkohol, ponadto skarżący podejmował próbę leczenia odwykowego w sierpniu 2019 roku. Osoba która podejmuje leczenie odwykowe w jakiejkolwiek formie przed jego rozpoczęciem musi zadeklarować, że ma problem z kontrolowaniem spożywania alkoholu.

Należy również podkreślić, że skierowanie osoby do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie stanowi, wbrew temu co twierdzi skarżący, uznania osoby za osobę uzależnioną. Członkowie Komisji nie posiadają bowiem stosownych uprawnień do wydania takiej opinii. Opinię tako wydać mogą jedynie specjaliści w dziedzinie leczenia uzależnień. Co miało miejsce w przypadku skarżącego.

Ustawa również wskazuje w jakich przypadkach następuje zakończenie procedury tj:

1) ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo

2) rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań

Należy również podkreślić, że w procedurze Niebieskiej Karty na podstawie art.  6 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie  w związku z art. 14 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 kodeks postępowania administracyjnego, które to wyraźnie określają w jakich sytuacjach należy wyłączyć pracownika bądź cały organ. W przedmiotowej sytuacji nie mają one zastosowania.  Zarzut skarżącego co do faktu stronniczości Kierownika MGOPS jest bezpodstawny, zwłaszcza że w trakcie postępowania Kierownik MGOPS nie uczestniczyła  w składzie Grupy Roboczej zajmującej się prowadzeniem Procedury Niebieskiej Karty w jego rodzinie.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie do zadań wojewody należy nadzór nad realizacją zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizowanych przez samorząd gminny, powiatowy i województwa oraz kontrola realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie wykonywanych przez podmioty niepubliczne na podstawie umów z organami administracji rządowej i samorządowej.

Jak stanowi przepis art. 7 ust. 3 w/w ustawy Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia m. in. organizację i tryb przeprowadzania nadzoru i kontroli, kwalifikacje inspektorów upoważnionych do wykonywania czynności nadzorczych i kontrolnych, a także wzór legitymacji uprawniającej do wykonywania czynności nadzorczych i kontrolnych, uwzględniając konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu wykonywania zadań.

Na podstawie powyższego upoważnienia ustawowego zostało wydane Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie nadzoru i kontroli nad realizacją zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Zgodnie z przepisem § 3 tego Rozporządzenia w ramach nadzoru nad realizacją zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie wojewoda monitoruje, wspomaga i kontroluje ich wykonywanie, a kontrola polega w szczególności na prowadzeniu przez zespół inspektorów czynności kontrolnych w jednostkach podlegających kontroli, w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Mając powyższe na względzie oraz powołując się na odpowiedź na interpelację Nr 30441 w sprawie przepisów regulujących zakończenie procedury, weryfikacji prawidłowości przeprowadzenia procedury oraz odwołania od przeprowadzonej procedury "Niebieska Karta" z dnia 27 stycznia 2015 r. znak: K7 INT 30441 złożoną przez Panią Poseł Józefę Hrynkiewicz, należy stwierdzić, że  w sytuacji gdy zainteresowany uzna, iż procedura „Niebieskie Karty” została przeprowadzona w sposób nierzetelny i krzywdzący strona może złożyć skargę do wojewody, który jest zobowiązany do podjęcia czynności wyjaśniających.

W związku z powyższym na podstawie art. 231 Kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie prawidłowości założenia Niebieskiej Karty należy przekazać skargę do Wojewody Świętokrzyskiego.

W zakresie Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych Rada Miejska uznała,  że nie jest organem właściwym do rozpatrzenia Skarga powinna zostać przekazana do Burmistrza Miasta i Gminy w Nowej Słupi. Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z przepisem art. 229 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - dalej jako: k.p.a. jeżeli przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, jest co do zasady Rada Miejska.

Zgodnie z art. 4¹ ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi – wójt, burmistrz lub prezydent miasta, powołuje gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych (GKRPA), która w szczególności inicjuje działania w zakresie zadań gminy z art. 41 ust. 1 w/w ustawy oraz podejmuje czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego. Burmistrz sprawuje więc bezpośredni nadzór nad działalnością GKRPA. Do skargi ma więc zastosowanie art. 229 pkt. 7 Kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi, że organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności innego organu administracji rządowej, organu przedsiębiorstwa państwowego lub innej państwowej jednostki organizacyjnej – organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni nadzór.